Henry Purcell (1659-1695) is de bekendste componist van de Engelse Barok. Purcell componeerde, naast zijn werk als organist en zanger in het privé koor van de Engelse vorst, veel religieuze anthems (hymnes) op teksten uit het Anglicaanse Common Book of Prayer. Zijn werk vertoont een interessante versmelting van de oude Elizabethaanse koortraditie met ‘nieuwe’ Franse en Italiaanse invloeden. Hij kon meesterlijk schilderen met muziek (uitbeelden van kerkklokken, vogelzang e.d.). Later schreef hij veel ‘odes’ en welkomstliederen voor vorstelijke gasten aan het Engels hof. Musici die in dienst waren van de kerk werden aangemoedigd om daarnaast ook werk te leveren voor het theater. Purcell deed dat graag: in zijn korte leven schreef hij naast liturgische muziek ook muziek voor toneel, denk aan vroege opera’s als Dido and Aeneas, The Fairy Queen en King Arthur.
Tijdens begrafenisdiensten van de Anglicaanse kerk in de 17e eeuw werden vaste gebeden en gezangen, de zogenaamde funeral sentences gebruikt. Voor de muziek bij de uitvaart van de nog jonge, zeer geliefd, Queen Mary in Maart 1695, bewerkte Purcell zijn eerdere versie van ‘Thou Knowest Lord’, en voegde twee motetten, een mars en een canzona (een intermezzo, voor koperblazers in dit geval). Daarnaast klonken twee oudere zettingen van Thomas Morley en Thomas Tomkins. Niemand kon bevroeden dat deze “funeral sentences’ acht maanden later voor Purcell zelf zouden worden gezongen. Hij stierf op jonge leeftijd op het hoogtepunt van zijn carrière.
Het ‘Thou Knowest Lord the Secrets of our Hearts’ is het afsluitende deel dat bij het graf gezongen werd en fungeert als een epiloog en korte meditatie. Muziek en tekst gaan hand in hand. Let maar op de manier waarop de smeekbedes “shut not.. / spare us” vorm kregen en de dalende lijn in “to fall away from Thee.
| Thou knowest, Lord, the secrets of our Hearts; Shut not thy merciful ears unto our Prayer’s But spare us, Lord most holy, O God most Mighty. O Holy and most Merciful Saviour, Thou most worthy Judge eternal, Suffer us not at our last hour, For any pains of Death to fall from Thee. Amen. | Gij, Heer, kent de geheimen van ons hart; Sluit uw genadige oren niet voor onze gebeden, Maar spaar ons, heiligste Heer, o almachtige God, O heilige en genadige Redder, Gij achtenswaardige eeuwige Rechter Laat ons in ons laatste uur niet lijden, dat Gij ons in onze doodsstrijd niet ontvalt. Amen. |